Tam giới là toàn bộ thế giới quan, chủng loài, hình thành nên cõi Ta Bà, bao gồm: Dục giới, Sắc giới và Vô sắc giới.

Dục giới là chỗ ở của các loại chúng sanh còn nhiễm năm dục lạc (sắc, thanh, hương, vị, xúc).

Trên Dục giới là Sắc giới, cõi này nằm giữa Tam giới - là chỗ ở của các loại chúng sanh đã đã ly dục, nhưng còn có sắc tướng trang nghiêm của thân và cảnh.

Trên Sắc giới là Vô sắc giới, cõi cao nhất trong Tam giới, được gọi là tinh thần giới. Nơi đây không có sắc uẩn chỉ có thọ, tưởng, hành, thức bốn ấm mà thôi.
Các chúng sanh trong tam giới chia thành bốn loại (Tứ sanh). Loại sanh thai, loại sanh trứng, loại sanh nơi chỗ ẩm ướt và loại hóa sanh. Trong bốn loại này, y theo thứ tự cao thấp, có sáu nẻo: Trời và Tiên, Người, A tu la, Quỷ thần, Bàng sanh, Địa ngục. Trong sáu nẻo, tùy theo nghiệp nhân lành dữ sai biệt, nên chúng sanh từ sắc thân, thọ lượng, cho đến sự thọ dụng, có xấu đẹp, dài ngắn, tinh thô, vui khổ không đồng.

Theo kinh Tự Thệ Tam Muội nói: “Ta Bà thế giới có đức Phật tên Năng Nhân thống lãnh một cõi bao la gọi là Tam giới gồm có: Một là Dục giới, hai là Sắc giới, ba là Vô sắc giới. Trước tiên là Dục giới. Có bốn loại dục: một là tình dục, hai là sắc dục, ba là thực dục, bốn là dâm dục. Thứ hai là Sắc giới. Có hai loại dục nơi Sắc giới: một là tình dục, hai là sắc dục. Thứ ba là Vô sắc giới thì chỉ có tình dục. Trong Dục giới có bốn loại vừa nói trên, vì dục mạnh, sắc yếu, nên gọi là Dục giới. Trong Sắc giới thứ hai, vì sắc mạnh, dục yếu, nên gọi là Sắc giới. Trong Vô sắc giới thứ ba, sắc hết, dục yếu, nên gọi là Vô sắc giới”.

Từ khóa: